อีกหนึ่งเครื่องมือจัดฟันที่มีผลต่อความสำเร็จของการจัดฟันเป็นอย่างมากก็คือ ยางดึงฟัน ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ต้องอาศัยความรวมจากคนไข้ หากคนไข้ไม่ปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด การจัดฟันก็จะเห็นผลช้า ฟันจะไม่เคลื่อนไปตามที่ทันตแพทย์กำหนด จึงทำให้ต้องเพิ่มระยะเวลาการจัดฟันและฟันอาจจะไม่เคลื่อนไปยังจุดที่เหมาะสมได้
ยางจัดฟัน คืออะไร
ยางดึงฟัน หรือเรียกกันติดปากว่า Elastic มีลักษณะคล้ายๆ โอริงแต่จะมีขนาดที่ใหญ่กว่าและมีความยืดหยุ่นที่ดีกว่า แต่ยางดึงฟันนี้ทันตแพทย์จะให้คนไข้มาเกี่ยวเอง ซึ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องทำตามคำสั่งของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด เพราะยางดึงฟันมีผลอย่างยิ่งต่อการเคลื่อนที่ของฟัน หากไม่เกี่ยวตามจุดที่ทันตแพทย์กำหนด ฟังจะเคลื่อนไปช้าหรือไม่เคลื่อนไปยังจุดที่เหมาะสม
ยางดึงฟันมีหน้าที่อะไร
เมื่อใส่เครื่องมือจัดฟันลงในช่องปากแบร็คเก็ตจะทำหน้าที่จัดเรียงฟันทั้งฟันบนและฟันล่างให้อยู่ตำแหน่งที่เหมาะสม แต่ยางดึงฟันจะทำหน้าที่ดึงฟันบนและฟันล่างให้มีการสบฟันที่พอดี ซึ่งตำแหน่งการสบฟันที่ดีมีผลต่อการบดเคี้ยวอาหารของคนไข้ ดังนั้นหากเคลื่อนฟันอย่างเดียวแต่ฟันไม่สบกันก็ถือว่าเป็นการจัดฟันที่ไม่สำเร็จ เพราะหน้าที่ของฟันหลักๆ แล้วคือการบดเคี้ยวอาหารนั้นเอง
ยางดึงฟันต้องเกี่ยวอย่างไร
การใช้ยางดึงฟันไม่จำเป็นว่าทุกคนที่จัดฟันจะต้องใช้ยางดึงฟัน เพราะปัญหาการสบฟันของแต่ละคนไม่เหมือนกัน ทุกอย่างขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของทันตแพทย์และแผนการจัดฟันที่ทันตแพทย์วางไว้ แต่สำหรับผู้ที่จะต้องใช้ยางดึงฟัน ทันตแพทย์จะเป็นผู้กำหนดจุดและรูปแบบการเกี่ยวยางดึงฟันให้คนไข้เอง ซึ่งรูปแบบการเกี่ยวยางดึงฟันก็มีหลายรูปแบบขึ้นอยู่กับปัญหาการสบฟันของแต่ละคน
ดึงยางจัดฟันผิดมีผลกับการรักษาหรือไม่
การดึงยางจัดฟันจำเป็นอย่างยิ่งที่คนไข้จะต้องทำตามคำสั่งของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด เพราะหากดึงยากจัดฟันผิดตำแหน่งก็จะทำให้ฟันเคลื่อนผิดทิศทาง ซึ่งหากฟันเคลื่อนที่ผิดตำแหน่งทันตแพทย์ต้องเริ่มจัดฟันใหม่ แต่หากในกรณีที่ฟันเคลื่อนไปผิดตำแหน่งมากๆ ทันตแพทย์ก็อาจจะไม่สามารถแก้ไข้ให้กลับมาจุดที่ต้องการได้ ดังนั้นคนไข้ต้องระวังเป็นพิเศษในการดึงยางจัดฟันให้ถูกต้อง เพราะหากผิดอาจจะต้องเสียทั้งเวลาและเสียโครงสร้างฟันที่สวยงามไปได้ ส่วนคนไข้ที่ไม่ใส่ยางจัดฟันตามที่ทันตแพทย์สั่งเลย เพราะเจ็บหรือรู้สึกลำคานเวลามียางจัดฟันในช่องปาก ในกรณีอย่างนี้จะทำให้การเคลื่อนฟันช้ากว่ากำหนด ฟันอาจจะเคลื่อนไปยังตำแหน่งที่ถูกกำหนดไว้แต่อาจจะมีการสบฟันที่ผิดปกติ จึงทำให้อาจส่งผลเสียต่อโครงสร้างของฟันเป็นอย่างมาก
หากเกิดปัญหาที่เกี่ยวหักต้องทำอย่างไร
ทันตแพทย์จะเป็นผู้กำหนดว่าคนไข้จะต้องเกี่ยวยางถึงฟันรูปแบบใด จากจุดไหนไปจุดไหน แต่หากเกิดที่เกี่ยวหักหรือไม่สามารถเกี่ยวยางดึงฟันเข้าไปได้ ให้รีบไปพบทันตแพทย์โดยไม่ต้องรอให้ถึงวันนัด ห้ามย้ายจุดเกี่ยวยางดึงฟันเองโดยเด็ดขาด เพราะอาจจะทำให้ฟันเคลื่อนไปยังทิศทางที่ไม่เหมาะสม ฟันสบกันได้ไม่ดี ซึ่งจะส่งผลต่อระยะเวลาในการจัดฟันและโครงสร้างของฟันก็จะเปลี่ยนไปจากแผนที่ทันตแพทย์วางไว้อีกด้วย
ยางดึงฟันต้องใส่นานแค่ไหน
ระยะเวลาในการใส่ยางจัดฟันทันตแพทย์จะเป็นผู้กำหนดว่าคนไข้ต้องใส่ยางจัดฟันพี่เดือนหรือนานเท่าไร ในบางคนอาจจะใส่ตั้งแต่ในระยะแรกของการจัดฟัน แต่บางคนก็ใส่หลังจากจัดฟันไปแล้วเป็นปี ซึ่งต้องขึ้นอยู่กับแผนการจัดฟันและปัญหาการสบฟันของแต่ละบุคคลด้วย โดยในแต่ละวันคนไข้ต้องใส่อยากจัดฟันตลอด 24 ชั่วโมง และเปลี่ยนยางวันละ 1 ครั้ง หากเกิดปัญหายางขาดระหว่างวันให้รีบเปลี่ยนเส้นใหม่และต้องเปลี่ยนทุกครั้งที่ยางขาด อย่าปล่อยเลยตามเลยเด็ดขาด เพราะยางดึงฟันต้องดึงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งการเปลี่ยนยางเป็นประจำทุกวันเป็นเพราะว่ายางดึงฟันเมื่อใช้ไปประมาณ 24 ชั่วโมงจะเกิดความเสื่อมและสูญเสียแรงดึง จำเป็นต้องเปลี่ยนใหม่เป็นประจำเพื่อแรงดึงที่มากพอในการเคลื่อนฟันให้สบกันได้อย่างพอดี
การใช้ยางดึงฟันต้องอาศัยความร่วมมือจากคนไข้เป็นอย่างมาก เพราะส่วนใหญ่แล้วหากทันตแพทย์สั่งให้ใช้ยางดึงฟัน 24 ชั่วโมง คนไข้ก็ต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด หากไม่จำเป็นอย่างถอดยางดึงฟันออก แต่สามารถถอดได้เฉพาะตอนรับประทานอาหารและแปรงฟัน แต่ในผู้ที่ใส่จนชินแล้วหากสามารถใส่ได้ในตอนรับประทานอาหารและตอนแปรงฟันก็จะยิ่งทำให้การดึงฟันสำเร็จเร็วขึ้น นอกจากนี้การใส่ยางดึงฟันก็ควรทำอย่างระมัดระวังอย่าเกี่ยวยางผิดซี่เพราะจะทำให้เกิดปัญหาการเคลื่อนที่ของฟันที่ผิดตำแหน่ง ซึ่งจะแก้ไขให้กลับมาเป็นเหมือนเดิมได้ยาก ดังนั้นการให้ความร่วมมือของคนไข้จึงเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อความสำเร็จในการจัดฟันของตัวคุณเอง
“ฟันสวย ยิ้มสดใส ใส่ใจคุณภาพ”
คลินิกทันตกรรม คลินิกจัดฟัน สกายเทรน เด็นทัล กรุ๊ป
www.skytraindental.com